Covid-19, Çin’in Vuhan eyaletinde 2019 Aralık ayında ateş, öksürük, solunum yetmezliği belirtileri ile başvuran hastalara yapılan testler sonucu 13 Ocak 2020 tarihinde tanımlanan bir virüstür.
Hastalık başlangıçta bu bölgedeki deniz ve hayvan pazarında bulunan kişilerde tespit edilmiştir. Daha sonrasında insandan insana bulaşarak Vuhan’dan başlayarak Hubei eyaletindeki diğer şehirlere, Çin‘den de diğer ülkelere yayılmaya başlamıştır.
İçerikler
Covid-19 Belirtileri Nelerdir?
Covid-19 hastalığında 3 farklı tür belirti gözükmektedir.
En Yaygın Görülen Semptomlar;
- Yüksek ateş (39°C ve üstü)
- Kuru öksürük: Korona virüs hastalığı direk alt ve üst solunum yolunu etkilediği için ilk görülen belirtiler arasındadır. Sık sık ve bitmek bilmeyen kuru öksürük ilk belirtilerdendir.
- Yorgunluk hissi
Seyrek Görülen Semptomlar;
- Boğaz ağrısı: Ateş ve öksürük kadar sık görülmese de boğaz ağrısı şikâyeti de görülmektedir.
- Sırt, kemik ağrısı: Korona virüsün vücutta yarattığı ağır tablo nedeniyle kas ve kemik ağrısı görülmektedir.
- İshal
- Baş ağrısı
- Tat ve koku kaybı
Ciddi Semptomlar;
- Nefes darlığı: Herkeste görülmemekle birlikte solunum sıkıntısı yarattığı için tıbbi destek almak gerekebilir. Kişinin altta yatan hastalığı var ise nefes darlığı görülme oranı o denli yüksektir.
- Göğüs ağrısı veya baskı
- Konuşma, hareket kaybı
Covid-19 Nasıl Bulaşır?
Hastalık damlacık yolu ile bulaşmaktadır. Korona virüsü taşıyan bir kişi konuşarak, öksürdüğünde, hapşırdığında, soluk alıp verdiğinde ortama virüs yüklü damlacıklar saçılır. Bu saçılan damlacıkları yakın mesafede soluyan kişilere hastalık bulaşır. Solunum yoluyla olan bulaş tespit edilen en temel bulaş yoludur.
Covid-19 virüsü bulaşan nesneler ile de bulaşma mümkündür. Kontamine olmuş yüzeye dokunan bireyin; ellerini ağzına, burnuna, gözüne götürmesi ile de bulaşır. Özellikle kapalı alanlarda uzak mesafelere ulaşabilen havada asılı kalan virüs damlacıkları covid-19 hastalığının yayılasına neden olur.
Çocuklarda korona virüs bulaşı genellikle aile veya okuldan olmaktadır. Hiçbir belirti vermeden hastalığı atlatırlar. Bu dönemde çocuğun çevresindeki kişilere bulaştırma ihtimali yüksektir.
Covid-19 Tanı Yöntemleri
Korona virüs tespitinde antijen ve antikor testleri yapılmaktadır. Antijen, hastalığın aktif olarak vücutta bulunup bulunmadığını tanımlayan testtir. Antikor ise kişinin hastalığı daha önce geçirip geçirmediğini tanımlamak için yapılır.
PCR Testi
Herhangi bir belirti olmaksızın Covid-19 hastalığını taşıyan kişilerin erken teşhisi için yapılan güvenli bir antijen testidir. Hastanın burun ve boğazından alınan sürüntülerin incelenmesi ile Covid-19 olup olmadığı tespit edilmektedir.
Hızlı Antijen Testleri
Burun veya boğazdan alınan sürüntü testidir. 15 dakika içinde sonuçlanır. PCR testine göre daha az duyarlıdır yalancı negatiflik gözükebilir.
Antikor Testi
İgM ve İgG olmak üzere iki tip antikor bulunmaktadır. İgM antikorları hastalığın semptomları gözüktükten ortalama 7 günden sonra pozitif çıkmaktadır. İgG tipi antikorlar 11-14’üncü günden sonra pozitif çıkmaktadır. İgG antikorları genellikle geçmişte enfekte olup bağışıklık kazanan kişilerin tespiti için yapılır.
Covid-19’dan Nasıl Korunur?
Covid-19’dan korunma yöntemleri şunlardır;
- Elleri sık sık, bol su ve sabun ile yıkamak.
- Alkol bazlı dezenfektan kullanmak.
- Maske takmak,
- Fiziksel mesafeyi korumak. (En az 1,5 metre)
- Temasta bulunduğunuz her durum sonrasında ellerinizi göz, ağız ve burnunuza değmekten kaçınmak.
- Öksürürken, hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu dirseğin iç kısmı veya temiz bir mendil ile kapatmak.
- Kendinizi iyi hissetmiyorsanız evde kalmak.
- Covid-19 belirtilerinden en az 2 si ciddi belirtilerin en az 1 i var ise tıbbi destek almak.